مدیریت زنجیره تامین؛ مدیریت کل جریان تولید یک کالا یا خدمات برای به حداکثر رساندن فرآیندهای کیفی، تحویل، تجربه مشتری و سودآوری است.

مدیریت زنجیره تامین چیست؟

مدیریت زنجیره تامین؛ مدیریت کل جریان تولید یک کالا یا خدمات است و از اجزای خام تا تحویل محصول نهایی به مصرف کننده را شامل می‌شود. یک شرکت، شبکه‌ای از تأمین کنندگان ایجاد می‌کند که محصول را از تأمین کنندگان مواد خام به سازمان‌هایی که مستقیماً با کاربران سروکار دارند، منتقل می‌کند.

مدیریت زنجیره تامین چگونه عمل می‌کند؟

به گفته CIO، پنج جزء سیستم‌های مدیریت زنجیره تامین سنتی، شامل موارد زیر است:

• برنامه ریزی

این  بخش شامل برنامه ریزی و مدیریت تمام منابع مورد نیاز برای پاسخگویی به تقاضای مشتری برای محصول یا خدمات یک شرکت است.

هنگامی که یک سیستم زنجیره تامین ایجاد می‌شود، معیا‌هایی را تعیین کنید تا اندازه گیری کند که آیا زنجیره تامین کارآمد و موثر عمل می‌کند، چه ارزشی را به مشتریان ارائه می‌دهد و آیا اهداف شرکت را برآورده می‌کند یا نه.

• یافتن منابع

تامین کنندگانی را برای ارائه کالاها و خدمات مورد نیاز برای ایجاد محصول انتخاب کنید. سپس، فرآیندهایی را برای نظارت و مدیریت روابط تامین کننده، ایجاد کنید. فرآیندهای کلیدی عبارتند از: سفارش، دریافت، مدیریت موجودی و مجوز پرداخت‌های تامین کننده.

• ساخت

این بخش، سازماندهی فعالیت‌های مورد نیاز برای پذیرش مواد خام، ساخت محصول، تست کیفیت، بسته بندی برای حمل و نقل و برنامه ریزی برای تحویل را شامل می‌شود.

• تحویل و تدارکات

سفارشات مشتری را هماهنگ، تحویل را برنامه ریزی، بارها را ارسال کنید، برای مشتریان فاکتورها را ارسال و پرداخت ها را دریافت کنید.

• عودت

شبکه یا فرآیندی برای پس گرفتن محصولات معیوب، اضافی یا ناخواسته ایجاد کنید.

این مطلب را هم بخوانید: لجستیک انبار در مقابل زنجیره تامین

چرا مدیریت زنجیره تامین مهم است؟

سیستم‌های مدیریت زنجیره تامین موثر میزان هزینه، اتلاف و زمان را در چرخه تولید به حداقل می‌رساند. استاندارد صنعت؛ تبدیل به یک سیستم مدیریت زنجیره تامین به‌موقع شده است که در آن خرده‌فروشی به‌طور خودکار سفارش‌های تکمیل را به تولیدکنندگان ارسال می‌کند. قفسه‌های خرده‌فروشی را می‌توان تقریباً به همان سرعتی که محصول فروخته می‌شود، دوباره پر کرد. یکی از راه‌های بهبود بیشتر در این فرآیند، تجزیه و تحلیل داده‌های شرکای زنجیره تامین است تا ببینیم کجا می‌توان پیشرفت‌های بیشتری انجام داد.

با تجزیه و تحلیل داده ها؛ سه سناریو را شناسایی کرده که در آن مدیریت زنجیره تامین موثر، ارزش چرخه زنجیره تامین را افزایش می‌دهد:

شناسایی مشکلات احتمالی برای هنگامی که مشتری بیش از آنچه تولید کننده می‌تواند سفارش بدهد، محصولی را سفارش می دهد، و به این ترتیب خریدار می تواند از خدمات رسانی ضعیف شکایت کند. از طریق تجزیه و تحلیل داده ها، تولیدکنندگان ممکن است بتوانند قبل از اینکه خریدار ناامید شود، کمبود کالاها را پیش بینی کنند.

بهینه سازی قیمت به صورت پویا؛ محصولات فصلی محدودی دارند. در پایان فصل، این محصولات معمولاً از انبار خارج و یا با تخفیف‌های زیادی فروخته می‌شوند. خطوط هوایی، هتل ها و سایر شرکت های دارای «محصولات» فاسد شدنی، معمولاً قیمت‌ها را به صورت پویا تنظیم می‌کنند تا تقاضا را برآورده کنند. با استفاده از نرم‌افزار تحلیلی، تکنیک‌های پیش‌بینی مشابه می‌تواند حاشیه سود را حتی برای کالاهای سخت بهبود بخشد.

بهبود تخصیص موجودی با کمک ابزارهای نرم افزاری تحلیلی، به تخصیص پویا منابع و برنامه ریزی کار بر اساس پیش بینی فروش، سفارشات واقعی و تحویل وعده داده شده مواد خام، کمک می‌کنند. هنگام ثبت سفارش، تولیدکنندگان می‌توانند تاریخ تحویل محصول را تأیید کنند و به طور قابل توجهی سفارشات نادرست پر شده را کاهش دهند.

این مطلب را هم بخوانید: بهینه سازی نرم افزار لجستیک

ویژگی‌های کلیدی مدیریت موثر زنجیره تامین

زنجیره تامین آشکارترین بخش یک کسب و کار برای مشتریان و مصرف کنندگان است. هرچه مدیریت زنجیره تامین یک شرکت بهتر و موثرتر باشد، بهتر از اعتبار تجاری و پایداری بلندمدت آن محافظت می‌کند.

شناسایی پنج عامل برای مدیریت موثر زنجیره تامین در آینده

• سیستم متصل:

امکان دسترسی به داده های بدون ساختار از رسانه‌های اجتماعی، داده های ساختار یافته از اینترنت اشیا (IoT) و مجموعه داده های سنتی تر که از طریق ابزارهای ERP و B2B در دسترس هستند.

• سیستم مشارکتی:

بهبود همکاری با تامین کنندگان به طور فزاینده ای به معنای استفاده از شبکه‌های تجارت مبتنی بر ابر داده برای فعال کردن فرآیند همکاری و تعامل چند شرکتی است.

• سیستم سایبری آگاه:

زنجیره تامین باید سیستم های خود را رمزگذاری کند و از آنه‌ا در برابر نفوذ و هک سایبری محافظت کند.

• سیستم فعال‌سازی شناختی:

پلتفرم هوش مصنوعی با ترکیب، هماهنگی و انجام تصمیم‌ها و اقدامات در سراسر زنجیره به برج کنترل زنجیره تامین مدرن تبدیل می‌شود. بیشتر زنجیره تامین خودکار و خودآموز است.

• سیستم جامع:

قابلیت‌های تجزیه و تحلیل باید با داده ها در زمان آنلاین مقیاس شوند و به این ترتیب بینش ارائه شده جامع و سریع خواهد بود؛ زیرا در آینده تأخیر در زنجیره تأمین غیرقابل قبول است.

بسیاری از زنجیره‌های تامین این فرآیند را با مشارکت در شبکه‌های تجارت مبتنی بر ابر داده در بالاترین سطح خود آغاز کرده‌اند و تلاش‌های عمده‌ای برای تقویت قابلیت‌های تحلیلی در حال انجام است.

تکامل سیستم مدیریت زنجیره تامین

در حالی که زنجیره‌های تامین در گذشته بر در دسترس بودن، جابجایی و هزینه دارایی‌های فیزیکی متمرکز بودند، زنجیره‌های تامین امروزی در مورد مدیریت داده‌ها، خدمات و محصولات همراه با راه‌حل‌ها هستند.

 سیستم های مدیریت زنجیره تامین مدرن بسیار بیشتر از مکان و زمان هستند. مدیریت زنجیره تامین بر کیفیت محصول و خدمات، تحویل، هزینه ها، تجربه مشتری و در نهایت سودآوری تاثیر می‌گذارد.

در سال 2017، یک زنجیره تامین معمولی 50 برابر بیشتر از پنج سال قبل به داده ها دسترسی داشت. با این حال، کمتر از یک چهارم این داده ها در حال تجزیه و تحلیل بود. این بدان معناست که ارزش داده‌های حساس به زمان مانند اطلاعات مربوط به آب و هوا، کمبود ناگهانی نیروی کار، ناآرامی‌های سیاسی؛ به راحتی می‌توانست این سیستم را از بین ببرد.

این مطلب را هم بخوانید: سامانه AVL چگونه عمل می‌کند؟



زنجیره‌های تامین مدرن از حجم عظیمی از داده‌های تولید شده توسط فرآیند زنجیره بهره می‌برند و توسط کارشناسان تحلیلی و دانشمندان داده مدیریت می‌شوند. رهبران زنجیره تامین آینده و سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) که آن‌ها مدیریت می کنند؛ احتمالاً بر بهینه سازی سودمندی این داده ها تمرکز خواهند کرد و تجزیه و تحلیل داده ها در زمان آنلاین با حداقل تاخیر، انجام خواهد شد.